Μουσείο Μέριμνας Ποντίων Κυριών

Η Μέριμνα Ποντίων Κυριών εγκαινίασε τον περασμένο Δεκέμβριο το Θεματικό της Μουσείο με τίτλο: Κεντώντας τη μνήμη: Τραπεζούς 1904-Θεσσα-λονίκη 2004. Το Μουσείο βρίσκεται επί της Βασιλίσσης Όλγας, αρ. 107, έχει πρόσβαση και για άτομα με κινητικές δυσκολίες στο μεγαλύτερο κομμάτι του. Τα τηλέφωνα είναι 2310 814 403 και 830 665, το fax 2310 814 403, το mail: merimna@hol.gr.
To Moυσείο στεγάζεται σε οίκημα της Μέριμνας που μετέτρεψε με μαγικό τρόπο σε λειτουργικό και άψογο από αισθητική άποψη εκθεσιακό χώρο οι αρχιτέκτονες Μιχάλης Θεοφίλου, Γιάννης Κλειδαράς, Σάσα Λαδά & Λόης Παπαδόπουλος και την έκθεση σχεδίασε και επιμελήθηκε με τη γνωστή της ευαισθησία και ευρηματικότητα η κοινωνική ανθρωπολόγος Ελεονώρα Σκουτέρη-Διδασκάλου. Τη γραφιστική επιμέλεια του Μουσείου είχαν η Ελένη Νάστα και η Φωτεινή Φιλοξενίδου.
Κεντρικό θέμα της έκθεσης είναι τα κεντήματα που έφτιαχναν τα κορίτσια που στήριζε η Μέριμνα. Κανονικά, δε θα με ενδιέφερε καθόλου γιατί το θέμα είναι πολύ «γυναικείο» για τα φεμινιστικά μου γούστα και η φιλανθρωπία των πλουσίων και αντιπαθητικών (γιατί τάχα;) της Μέριμνας όταν ήμουν μικρή και επαναστάτρια με απωθούσε. Βλέπετε, οι παππούδες μου δεν καταδέχτηκαν να πάρουν κλήρο «στις λάσπες της Καλαμαριάς», περίμεναν τάχα ’μου τα κόκκινα χαλιά και βρήκαν άθλια προσφυγιά, δεν πήγαν ποτέ στην Εύξεινο Λέσχη και «μουγκάθηκαν». Έστειλαν τα κορίτσια τους στο Πανεπιστήμιο και έκαναν μία προκομμένη και αμίλητη στον πόνο ζωή. Δε μίλησαν ποτέ ποντιακά, όπως και οι γονείς μου που ελάχιστα καταλάβαιναν και ακόμη λιγότερο μιλούσαν ποντιακά. Κανονικό πένθος, δηλαδή.
«Μεγαλώνοντας και όμορφα παλιώνοντας» τα πράγματα αλλάζουν και μέσα μου και έξω μου. Σήμερα είμαι περήφανη που είμαι εγγονή Πόντιων προσφύγων και λυπάμαι πολύ που αντιμετώπισαν οι παππούδες μου τη φτώχεια, που θύμωσαν και απαρνήθηκαν κατά κάποιον τρόπο τις ρίζες τους. Είχαν την αγωνία του πρόσφυγα να ενταχθούν και να περάσουν απαρατήρητοι.
Χώρια από τη σαφή υπογράμμιση της προσφυγιάς στο πιο κεντρικό σημείο της έκθεσης, δίνοντας έμφαση στη σημασία της κεντητικής ως εργαστηριακής τέχνης, δηλαδή στην ομαδική μαθητεία σε μια τεχνογνωσία για την εκμάθηση μιας επαγγελματικής τέχνης και εντάσσοντας την «γυναικεία μεγαλοαστική φιλανθρωπία» σ’ ένα γυναικείο κόσμο που βίωνε κοινωνικές μεταβολές και πάσχιζε να ανακαλύψει μια νέα ταυτότητα γυναικείας παρουσίας, η συνάδελφος Νόρα Σκουτέρη κατάφερε να κάνει αυτήν την περί ασημάντων έκθεση μία πολύ σημαντική στιγμή για τη δική μου αυτογνωσία, τουλάχιστον. Θέλεις τα ονόματα-προσκλητήριο πάνω από την Τραπεζούντα μέσα από τα σύννεφα, θέλεις η συνολική άποψη της έκθεσης για την ιστορία της συγκυρίας, θέλεις η αναφορά σε μικρές γυναικείες ιστορίες, θέλεις η έμφαση στα «γυναικεία» του «κόσμου των γυναικών», θέλεις η ηθελημένη προσοχή στην επωνυμία των επώνυμων αλλά και των ανώνυμων γυναικών, εγώ συγκινήθηκα. Κοντολογίς, κεντήθηκε η μνήμη μου, γι’ αυτό και σας συστήνω ανεπιφύλακτα την επίσκεψη.
Ελένη